Ik parkeer mijn fiets en werp een blik in de etalage waar allerlei fijne boeken uitgestald liggen. Met grote ogen zoals een kind voor een snoepkraam. Vandaag heb ik een afspraak met Diane Vangeneugden om haar voor Susta alles te vragen wat ik wil. Want in een interview mag dat. En anders ook wel denk ik.

Heeft de naam ‘De Groene Waterman’ iets te maken met ecologie?

“Nee, dat heeft er niets mee te maken. Onze naam komt van een legende. De winkel is opgericht rond mei ’68 en toen was De Groene Amsterdammer een progressief blad. Vandaar ‘groen’. En ‘waterman’ komt van the Age of Aquarius (aanduiding van de start van de New Age periode, nvdr.). Het heeft dus wel roots in de back to basics van die periode, maar met ecologie hebben we niets te maken. Behalve onze kasten en onze verlichting, die zijn redelijk ecologisch. En we recycleren verpakkingsmateriaal. Maar dat is meer uit zuinigheid.”

Dat lijkt me een goede reden. Ik kijk rond. Het interieur is niet enkel zuinig, maar – of net daardoor? – ook heel rustgevend. Witte muren, witte kasten. Ingebouwde zitplekken waar je rustig in een boek kan bladeren. Een fleurigere zetelhoek in de kinderafdeling. Grote tafels om je aan te zetten met een kopje koffie. Helemaal zen word ik ervan. Ik wil me meteen nestelen met een boek. Uit papier. Oei, dat is niet ecologisch. Moet ik dan een e-book bestellen?

“Tot nu toe verkopen we niet zoveel e-books. Je kan die wel bestellen via onze website, dus we blijven wel bij. En als er op een gewoon boek staat dat het ecologisch gemaakt is, is dat dan zo? Want groene energie is niet altijd groen. Dus of het ecologisch is, dat kunnen we niet achterhalen. We kunnen alleen een bewustmaking op gang te brengen en goeie boeken zoeken die daarbij helpen.

Ken je de nieuwe trend print on demand? Er komt een eerste druk uit van een boek, maar een tweede druk komt al niet meer. Als we dus twee exemplaren bijbestellen, dan worden er voor ons twee gedrukt. Je ziet het verschil niet en het kost evenveel. Dat is ecologisch want anders worden er met een tweede druk 1500 exemplaren gedrukt waarvan er misschien 1000 in de papierbak verdwijnen. Op die manier geraakt het boek ook nooit uitverkocht. Dat vind ik een zuinige trend. Je hebt ook geen magazijn nodig. Dat is ook een pluspunt. Er zijn zelfs uitgeverijen die hun oudere collecties beginnen te digitaliseren zodat we die terug kunnen bestellen via print on demand.”

Jullie bestaan al 42 jaar. Dan komt daar toch ook een vorm van duurzaamheid aan te pas. Hoe doen jullie dat?

“Wij houden vast aan het profiel dat we hebben. In ons aanbod steken we vooral een maatschappelijk element, zowel in fictie als non-fictie. We staan met onze voeten in de wereld en we laten boeken aan bod komen die dat ook weerspiegelen. Esoterie hebben we niet omdat we niet van vluchtroutes houden, maar wel van rondkijken naar wat er rond ons gebeurt. Dat brengen we dan in de winkel.

En natuurlijk kunnen we ook niet alles aanbieden. Kookboeken of te gespecialiseerde boeken vind je bij ons bijvoorbeeld niet. Maar we verwijzen wel door naar gespecialiseerde boekhandels en natuurlijk kunnen klanten alles bestellen.”

Wat mij altijd opvalt als ik hier kom, is dat de sfeer hier zo gemoedelijk is. De medewerkers helpen je met plezier en er is meestal wel tijd voor een babbeltje.

“De wisselwerking met de klanten is voor ons heel belangrijk. We houden rekening met hun feedback. Alle medewerkers zijn hier bedienden binnen een coöperatieve vennootschap, dat maakt misschien ook een verschil. We kunnen ook rekenen op veel vrijwilligers. Elke dag komt er wel iemand een handje toesteken om postpakketten te maken, leveringen in te voeren in de computer of te helpen met de boekhouding. Sommige vrijwilligers verkopen al jaren regelmatig boeken op een stand. Eigenlijk is dat een verlengstuk van onze winkel en dankzij hen kunnen we dus veel meer doen.”

Dat is ook duurzaamheid, denk ik terwijl ik vrolijk afscheid neem van Diane en haar collega’s.

___________________________________________________________________________________

Meer informatie over De Groene Waterman: https://www.groenewaterman.be 

Dit artikel werd gepubliceerd op de website van Susta.be: https://susta.be/nl/nieuws/2014/02/gastblogger-leen-bezoekt-de-groene-waterman